Przedwojenni aktorzy. Historia niezwykłej kolekcji Jana Janoty


[...] dalej, pani Muzo, — okulary
Tęczowe włóż mi na nos, niech wypatrzę

Znów bohatera mego na teatrze



Wypadków. — Szekspir mówi, że to życie

Scenicznym bardzo jest podobne zmianom;

Bóg, jako wielki widz, siedzi w błękicie,

Suflerstwo dawnym zostawił kurhanom.

Mimo to jednak jest bardzo obficie

Złych dram… a pierwsze role, dane panom,

Najgorsze! — smętną uderzeni stalą,

Bez żadnej rzymskiej gracji z nóg się walą. [...]

(Juliusz Słowacki, Beniowski  [w:] Dzieła Juliusza Słowackiego, pierwsze krytyczne wydanie zbiorowe, T. 3, powieści poetyckie, wyd. dr Bronisław Gubrynowicz, nakł. księgarni W. Gubrynowicza, Lwów 1901)

Zapraszam do śledzenia wieloodcinkowej opowieści o aktorze Janie Janocie (1889-1944) i jego wyjątkowej kolekcji. Bohater mojego cyklu gromadził zdjęcia międzywojennych gwiazd teatralnych i filmowych: polskich i zagranicznych, a także programy sztuk teatralnych. Jego nauczycielem był Marceli Trapszo, ojciec Mieczysławy Ćwiklińskej. Wnuczka Jana Janoty, Beata Janota-Płaczek, pamięta Ćwiklińską z czasów, kiedy przyjeżdżała do jej babci Sabiny z Jasińskich Janotowej, do Sopotu - bardzo się przyjaźniły. 

Jan Janota współpracował z Juliuszem Osterwą i wieloma polskimi aktorami. Unikatową kolekcją obdarowała mnie wnuczka aktora, Pani Beata Płaczek. Jak napisała do mnie: Część to są zdjęcia jakby z gazet wklejone w album. Są piękne, kolorowe i na pewno stare, bo dziadek zmarł w 1944 roku. Większość zbiorów przekazała rodzina Jana Janoty jednemu z polskich teatrów. To zaś, co zostało w domowych zakamarkach, postanowiła Pani Beata otrzepać z kurzu i pokazać światu. Cieszę się, że to mnie spotkał zaszczyt udostępnienia tych niezwykłych pamiątek rodzinnych.

Wieloodcinkowa opowieść, którą dzieli się ze mną Beata Płaczek, dotyczy także innych osób spokrewnionych (bliżej lub dalej) z Janem Janotą. Są to historie o fascynujących ludziach, których losy można potraktować jako symboliczne dla dwudziestowiecznej historii Polski (Powstanie Warszawskie, Bitwa o Anglię, Armia gen. Władysława Andersa). Zachęcam do obejrzenia starych i urzekających fotografii pochodzących z archiwum rodzinnego wnuczki aktora.

Kolejne części cyklu są podlinkowane. Miłego oglądania!

2 komentarze:

  1. Pieknie Beatko...jestem pod wielkim wrażeniem.
    Dziękuję

    OdpowiedzUsuń

Drogi Czytelniku, dziękuję za pozostawienie komentarza. Niestety nie zawsze jestem w stanie szybko odpowiedzieć. Proszę zatem o cierpliwość.