Pamięci Marka Nowakowskiego

Moja półeczka z książkami Marka Nowakowskiego

Parę dni temu pisałam, że lada moment ma się pojawić w księgarniach nowa książka Marka Nowakowskiego. Nie przypuszczałam, że będę ją czytać w smutnych okolicznościach. Jestem od wczoraj przejęta wiadomością o śmierci mojego autorytetu i bliskiego mi pisarza Marka Nowakowskiego. Czytam liczne wspomnienia, które ukazują się na różnych łamach prasy i portali. Był bliski tysiącom osób, które miały przyjemność go (po)znać. Ogromna strata i pustka zagościła w polskim życiu kulturalnym... 



Dziś TVP Kultura przypomniała piękny film dokumentalny z jego udziałem. Są w tym dokumencie poruszające ujęcia pokazujące, że najlepiej czuł się wśród zwykłych, prostych i wykluczonych ludzi. "Niebieskich ptaków", Benków Kwiaciarzy, chojraków, marzycieli i oryginałów. Zawsze chciał być blisko ludzi. Bardzo serio traktował literaturę, jako enklawę wolności i jako coś, co może każdego z nas ocalić. Nieprzejednany antykomunista i gorący patriota. Warszawiak do szpiku kości - bardzo przywiązany do swojego ukochanego miasta. Wiernie i czule je portretował. W kontakcie bezpośrednim ciepły i skromny. Bardzo ciekawy drugiego człowieka. Był rozmowny, ale nie zagadywał. Nie miał w sobie nic z megalomanii widocznej często u artystów. Stworzył wiele arcydzieł, m.in. Wesele raz jeszcze czy Książę nocy. Był także wybornym publicystą. Cenił Faulknera, Bunina i Babla oraz Maraia - to u nich terminował. Spośród polskich współczesnych polecał  prozę m.in. Wojciecha Albińskiego i Wacława Holewińskiego.

Z Markiem Nowakowskim mam pewne studenckie wspomnienia. Jego twórczość była tematem mojej pracy magisterskiej. Miałam zaszczyt poznać go osobiście w Krakowie po tym, jak napisałam do niego list, w którym między innymi poinformował, że ma przyjechać pod Wawel jako wykładowca studium podyplomowego na Gołębniku.  Jakaż była moja radość, gdy po jakimś czasie zobaczyłam w skrzynce kopertę z zamaszyście napisanym adresem, a na odwrocie imię i nazwisko wybitnego pisarza! Podał w liście numer telefonu, abym zadzwoniła do Warszawy. Umówionego dnia przejęta i stremowana wybrałam się na Gołębią, gdzie czekałam na zakończenie zajęć. Gdy wielki pisarz wyszedł z sali, ledwo się przemogłam, by podejść i się przedstawić. Zajęty był rozmową z pewnym młodym mężczyzną, jak się później okazało, debiutującym poetą. Poszliśmy w trójkę na Rynek na rozmowę przy kawie...

Pierwszy pobyt autora Księcia Nocy w Krakowie wspomina Janusz Drzewucki w "Rzeczpospolitej": Marek Nowakowski, jakiego pamiętam. Wspomina go też Jarosław Marek Rymkiewicz:


– Znaliśmy się z Markiem bardzo długo, około 50 lat, może dłużej... Ceniłem jego obywatelskie męstwo, jego niezłomny patriotyzm i ceniłem jego pisarstwo, konkretność i realistyczną dokładność jego opowiadań. Był jednym z największych prozaików mojego pokolenia, pewnie największym. Był największym pisarzem Solidarności, tej z roku 1980. Pozostanie po nim wielkie świadectwo życia polskiego w drugiej połowie XX wieku – podkreślał poeta (Marek Nowakowski był największym prozaikiem mojego pokolenia).


Prozę Marka Nowakowskiego nadal z pasją czytam. To literatura, którą się smakuje.

OSTATNIE OPOWIADANIA MARKA NOWAKOWSKIEGO 



PS. Po ukazaniu się jego ostatniej książki napisałam dla Granic.pl, na prośbę redaktora naczelnego, krótki portret pisarza. Dziś nic bym w nim nie zmieniła poza... zastosowaniem w paru zdaniach czasu przeszłego.

"Kamień filozoficzny" pisania Marka Nowakowskiego.
Moja recenzja "Pióra. Autobiografii literackiej".